Ball kili (Ball clay)
Çin Kili (China clay)
Ateş Kili (Fire clay)
Yapı Killeri (Building clay) (Stoneware)
clays, Pipe clays, Boulder clays,
Bentonite Fuller’s earth)
ana olarak 4 ana guruba ayırarak incelemiştir. W. Ryan ise daha çok mineralojik sınıflamaya sadık kalarak kil hammaddelerini sınıflamıştır.
Aynı yazar “Whitewares : production, testing and quality control” kitabında
şeklinde sınıflamıştır. Burada önemli husus genellikle seramik hammaddesi (refrakter hammaddeleri dahil) olarak kullanılan killerin "kaolinitik kil olduğudur. Worrall, Ryan’dan farklı olarak endüstriyel kullanımı en fazla olan kaolinitik killeri almış ve bütün diğer killeri building clay içine katmıştır. Talk, pirofillit sepiyolit gibi mineralojik sınıflamada yer alan killer bu sınıflamalarda yer almamıştır. Genel olarak bu raporda Kil ve kaolen şeklinde ayırım görüldüğü gibi yukarıda verilen sınıflamalara uymamaktadır.
Giriş bölümünde verilen 3 ana kil minerali olan kaolinit, illit ve smektit gurubu kil minerallerinden kaolinit diğer ikisinden farklı olarak alkaliler (Na, K) içermediği gibi en fazla Al içeren kil olduğu için ısıya dayanıklı refrakter kil mineralidir. İllit Fe-K, smektit gurubu ise Na, Ca ve K içerdiği için kaolinitten daha az refrakter kil mineralleridir. Smektiti gurubu kil mineralleri ayrıca kristal yapılarında su içerdikleri için pişme davranışı olarak en sorunlu kil mineralidir. Alkali içerikleri nedeni ile flux (eritci) gibi davranan illit ve semektit daha küçük tane boyları ile plastik killerdir ham, kuru ve pişme dayanımları yüksektir. Ball kili hem taşınma süreçleri ve hemde illit ve smektit içerikleri nedeni ile kaolinlere göre daha fazla plastik killerdir. Ball kili ayrıca ince tane boyunda feldispat içerdikleri için pişme dayanımları yüksek killerdir. Smektit gurubu kil mineralleri içeren killer ise kristal yapılarında su (OH) bulunan ayrıca kristal yapılarına su alabilen killer oldukları için kuruma hassasiyetleri yüksektir. Killerin pişme ve su ile etkileşimleri içerdiği kil mineralleri kadar kil dışı minerallerinden kuvars, feldspat, kalsit, jips ve anatas gibi kil dışı mineral oranlarına da bağlıdır. Özellikle kuvars ve kalsit hem oranları hem de tane boyu dağılımları pişme özelliklerini etkiler.
Ralph E. GRİM‘in Kil Mineralojisi kitabında killerin özellikleri aşağıdaki başlıklarda toplanmıştır.
Killerin genel özellikleri
Seramik hammaddesi olarak killerin özellikleri
Copyright 2024 • Kömürcüoğlu Group